Trương Chí Dũng, Giám đốc R&D, công ty Le&Associates
Có một khảo sát rộng rãi tại Mỹ đã cho kết quả khá thú vị. Câu hỏi được đặt ra là “Bạn nghĩ điều gì quan trọng nhất để thăng tiến ở nơi làm việc?”
Các câu trả lời xếp hạng cao được mong đợi là: “công trạng và hiệu quả công việc “, “tố chất lãnh đạo”, “trí thông minh, “kiếm nhiều tiền cho tổ chức”, và” kéo dài thời gian làm việc”… nhưng cao nhất lại là “tinh thần làm việc nhóm”.
Kết quả như trên cũng không có gì đáng ngạc nhiên khi nhiều người, sách vở, hội thảo đã từng đề cao giá trị của kỹ năng này. Ở đây, tôi muốn đề cập đến một yếu tố quan trọng: phân chia vai trò trong nhóm làm việc. Thực ra nhiều cách phân công hoàn toàn có thể khiến cho nhà quản lý bối rối. Tuy nhiên cách của Alan Lurie, (trong quyển sách Five Munites on Monday, Năm phút vào ngày Thứ Hai) là như sau:
Người điều phối: có các kỹ năng và tố chất cần thiết cho nhóm và tạo điều kiện cho sự đồng thuận. Tính cách điển hình của họ là sự trưởng thành, bình tĩnh, có kỹ năng giao tiếp và lắng nghe.
Người dẫn dắt: giúp nhóm đề ra các mục tiêu mang tính định lượng và có thể đạt được với tầm nhìn rõ ràng. Vai trò này đòi hỏi sự lạc quan, tố chất ngoại giao, và thái độ linh hoạt.
Người thử thách: thách thức nhóm nhằm có cái nhìn xa hơn những giải pháp tiêu chuẩn, thông qua cách tiếp cận sáng tạo và tư duy độc đáo. Điển hình là họ có máu nghệ sĩ, đam mê nhưng thường mau chán nản, ngờ vực về các giải pháp sẵn có.
Người khai thác nguồn lực: kết nối và biết làm thế nào để khai thác thông tin từ mọi cá nhân liên quan đến nhóm. Vai trò này đòi hỏi tính năng động, thân thiện và có thể xây dựng các mối quan hệ chắc chắn.
Người thực hiện: là người có ý thức tổ chức, suy nghĩ thẳng thắn, và hiệu quả trong việc biến những ý tưởng lớn thành các nhiệm vụ quản lý được. Họ có phương pháp tốt, hợp lý, tính cách chăm chỉ, chính xác, chất lượng, và cam kết.
Người phục vụ nhóm: Quan tâm đến nhu cầu các cá nhân trong nhóm và hóa giải các xung đột, tạo sự hài hòa, cũng như đồng cảm, nỗ lực hỗ trợ mọi người.
Người hoàn tất: Là một trong những người thúc đẩy nhóm làm đúng thời hạn và đảm bảo họ đạt được. Họ làm việc theo lương tâm và quy trình, và tập trung vào việc đạt các mục tiêu trong nhóm đã thỏa thuận.
Người theo dõi: Người này phản ứng nhanh với sự thay đổi, biết phát triển chiến lược và giải pháp mới khi cần thiết. Họ quan tâm thúc đẩy nhóm vượt qua nghịch cảnh và giải quyết vấn đề một cách hiệu quả.
Chuyên gia: Đây là người sở hữu thông tin chuyên môn cần thiết cho nhóm nhằm thực hiện nhiệm vụ. Họ có xu hướng tập trung vào chuyên môn và thường không nhìn thấy bức tranh toàn cảnh. Các chuyên gia có chiều sâu về kiến thức. Tất nhiên, không phải mỗi nhóm đều cần đủ chín vai trò nêu trên. Có thể nhiều vai trò được đảm nhận bởi một người, và chúng ta biết rằng, không cá nhân nào có thể cùng lúc đóng tất cả những vai trò này, vì một nhóm cần đa đạng về nhân cách.. Như vậy, có cách nào giúp nhanh chóng chọn ra được những người phù hợp với các vai trò như thế không?
Một biện pháp thường được các doanh nghiệp áp dụng đó là dùng các bài đánh giá tính cách con người. Từ đó, họ phân loại và chọn ra những mẫu nhân viên phù hợp cho nhóm công tác cần có. Nhất là khi các bài đánh giá cải tiến hơn còn có thể phân loại tính cách dựa theo những hành vi vô thức, tính cách tự nhiên của con người. Những bài đánh giá như vậy hiện có nhiều trên thị trường, giúp cho việc tổ chức các nhóm làm việc được hiệu quả và khoa học hơn.
